Thuật ngữ gốc tự do từ lâu đã quen thuộc với giới y khoa, nhưng vẫn còn khá mới mẻ đối với cộng đồng. Cách đây vài thập kỉ, chúng rất ít khi được nhắc đến trong giáo trình của các trường Đại học Y khoa lớn trên thế giới.
Đến nay, gốc tự do đã và đang xuất hiện ngày một nhiều trên mặt báo, các sản phẩm chăm sóc sức khỏe, và nhất là các nghiên cứu khoa học. Tuy nhiên, phần lớn chúng ta hiện vẫn chưa lường hết được sự nguy hiểm của chúng đối với sức khỏe. Đặc biệt là não bộ, cơ quan quan trọng nhất của cơ thể.
GỐC TỰ DO – SÁT THỦ GIẤU MẶT PHÁ HOẠI TẾ BÀO
Gốc tự do (free radical) là những nguyên tử hay phân tử bị mất đi một điện tử ở lớp vỏ ngoài cùng. Chúng sinh ra liên tục trong quá trình chuyển hóa của cơ thể hoặc hình thành dưới tác động của các yếu tố bên ngoài như ô nhiễm môi trường, stress, rượu bia, thuốc lá…
Do bị mất điện tử nên chúng rất không ổn định. Chúng luôn có xu hướng chiếm đoạt điện tử từ các cấu trúc lân cận. Từ đó tạo ra hàng loạt các gốc tự do mới. Quá trình này diễn ra theo phản ứng dây chuyền. Hậu quả là gây tổn thương màng tế bào, các phân tử protein và ngay cả ADN…
Hậu quả là xuất hiện những biến đổi làm tổn hại, rối loạn chức năng, thậm chí gây chết tế bào. Chính vì nguy hại như vậy, chúng được xem là “sát thủ giấu mặt”. Chúng gây ra quá trình lão hóa và phần lớn các bệnh tật. Y học hiện đại đã thống kê, sự tấn công của gốc tự do gây ra hơn 60 loại bệnh khác nhau.
CHỐNG GỐC TỰ DO BẰNG CÁCH NÀO
Theo thời gian, gốc tự do không ngừng sản sinh và gây hại. Trong khi đó, hệ thống phòng vệ của cơ thể lại từng bước suy yếu dần. Do đó, để bảo vệ sức khỏe – đặc biệt là bộ não, cần hạn chế các yếu tố tăng sinh và bổ sung các chất chống oxy hóa cho cơ thể.
Giảm yếu tố tăng sinh gốc tự do
- Môi trường ô nhiễm (khói bụi, ánh nắng, phóng xạ…)
- Rượu bia
- Khói thuốc lá
- Hóa chất
- Chấn thương
- Nhiễm khuẩn
- Căng thẳng thần kinh (stress)
Bổ sung chất chống oxy hóa từ thực phẩm
Ngoài việc hạn chế những yếu tố có hại từ bên ngoài, một chế độ dinh dưỡng giàu các chất chống oxy hóa (antioxidant) có thể giúp cơ thể tăng khả năng phòng vệ và trung hòa gốc tự do một cách hữu hiệu. Trong khẩu phần ăn hằng ngày, nên tăng cường các thảo dược, trái cây và rau của quả. Đây là nguồn cung cấp dồi dào các chất chống oxy hóa. Ngoài thực phẩm, bạn cũng có thể bổ sung qua các các thực phẩm bảo vệ sức khỏe. Đồng thời, nên hạn chế các món nhiều dầu mỡ, thực phẩm đóng hộp, bia rượu…
Theo dõi Dora CosmePharm trên Facebook để nhận ngay bài viết mới nhé!
